Jak człowiek wierzy w siebie to cała reszta to betka nie ma takiej rury na świecie której nie można odetkaćJerzy Stuhr

Znaleźć się tu może każdy, są tu ludzie którym pogoń za chciejstwami, kasą, adrenaliną, poklaskiem, zwyczajną rutyną, czy też brak elementarnej ostrożności przyćmiła zdolność trzeźwego postrzegania. Oprócz człowieka który zbyt nerwowo domagał się zwrotu należności za faktury, lekarza anestezjologa, który nie dopilnował formalności przy oddawaniu prawa jazdy, są tu oczywiście panowie którzy lubią ściągać haracze, kraść auta, nie mówiąc już o masie chłopaszków których świerzbią ręce nazbyt często i lubią łamać, wykręcać, czy kroić rozmaite części ciała spotykane na drodze życia, nie koniecznie składając uprzednio przysięgę Hipokratesa. Mimo to, między nimi możesz znaleźć się i Ty. Serio, serio. Brzmi abstrakcyjnie, nierealnie, ale moment kiedy nabiera to kształtu jedynej dostępnej rzeczywistości trwa czasem bardzo długo. Tak jak u mnie. Teraz, po 3 miesiącach odsiadki, ja - Wujek Dobra Rada - mam w zanadrzu kilka dobrych rad z rodzaju „a jakbyś tak, nie daj Boziu, trafił za kraty...”

Po pierwsze co zrobić, by tu nie trafić, albo chociaż nie od razu, zakładam mój adresacie, że nie jesteś włamywaczem, powiatowym mafiozką, albo pacjentem z zaburzeniami popędu płciowego wobec nieletnich. Na te przypadki nic nie poradzę.

Po pierwsze – wiadomo – przestrzegaj prawa, bywa to skomplikowane, ale są tacy którym się to udaje. Jeśli je złamiesz, a nie daj Boże cię na tym złapią – MUSISZ mieć przy sobie numer telefonu do adwokata. Stać Cię na adwokata. ZAWSZE. Jak na operację na sercu – rób WSZYSTKO żeby cię było stać, zwykle jest to trochę mniej niż jedna twoja pensja.

Jeśli mimo to trafisz do aresztu, NIE PANIKUJ. Nic ci tu nie grozi. Ludzie z którymi się tu spotkasz zwykle mieli co najwyżej tyle szczęścia co ty, cenią sobie nade wszystko spokój, porządek i klarowne zasady. Nie lubią tu konfidentów, nie lubią kiedy ktoś zbytnio spoufala się z gadami (patrz słownik na końcu). Mimo to na początek pilnuj aby jak najczęściej widywać się z wychowawcą i pytać. Warto też porozmawiać z psychologiem.

W każdej celi znajduje się tzw. „porządek wewnętrzny”, czyli regulamin ośrodka wypoczynkowego. Poczytaj go sobie, notuj czego nie rozumiesz i pytaj wychowawcy. Każdy areszt posiada bibliotekę. Dowiedz się, kiedy możesz z niej korzystać. Pierwsza pozycja, którą polecam – kodeks karny. Masz też okazję by nadrobić zaległości – tutaj czas płynie inaczej. Czytaj.

Więźniowie dzielą się na ludzi (gitów, grypsujących, szamaków) i frajerów. Im krócej siedzisz, tym mniej masz przywilejów (przywilej to duże słowo) jesteś wtedy poldkiem. Po pierwsze naucz się bajery - czyli zamienników, gwary. Jeśli siedzisz w celi tzw. mieszanej, czyli z grypsującymi, to się przydaje, bo różne są ich poziomy wyrozumiałości. Możesz się załapać na odmulacza, co się kończy sesją wymiotowania na kąciku.

Najważniejsze są pucki. Jeśli masz potrzebę fizjologiczną - pucujesz się, czyli komunikujesz żeby nie jeść i nie pić bo idziesz „na krótko” (siusiu) albo „na ostro” (e-e). Zawsze musisz zamknąć za sobą dzban (gier, kaczyński) i powiedzieć „plomba” czyli zamknięte. To samo obowiązuje jak masz wiatry – pucujesz: „nie jeść, nie pić, butla (pula) i idziesz załatwić sprawę w środku.