Ku mojemu zdziwieniu i miłemu zaskoczeniu wezwanie do Izby dostałam już po tygodniu od złożenia wniosku. Zastanawiałam się tylko czemu nie wysłali orzeczenia pocztą. A może, jeśli orzeczenie jest pozytywne, chcą od razu omówić wstępny program badań? – rozmyślałam w drodze do Izby. Szłam dość szybkim krokiem, by zdążyć na umówioną godzinę. Nienawidzę się spóźniać. Siąpił deszcz, ale gdzieniegdzie zza chmur wydzierały się promyki słońca. Już w samych drzwiach powitała mnie ta sama okropna pani, w dodatku w tym samym ohydnym czerwonym kubraku, w który była ubrana przy mojej ostatniej wizycie. Odwzajemniłam jej sztuczny, wymuszony uśmiech, po czym na wstępie zapytałam o rezultat mojego wniosku. Kobieta odpowiedziała, że pan Henkka Ratikainen, zarządca, chciałby się ze mną spotkać i osobiście porozmawiać.

- Czeka na panią w swoim gabinecie, pokój nr 6, o tam po schodach i na prawo – powiedziała oschłym głosem, wskazując duże lśniące drewniane schody. Szłam powoli, serce biło mi z przejęcia coraz mocniej, a schody skrzypiały złowieszczo za każdym kolejno postawionym krokiem. Dostrzegłam w rogu niewielkiego korytarza ciemnobrązowe drzwi z nalepką: prof. dr hab. Henkka Ratikainen, zarządca Izby Konserwatorskiej. Słyszałam o nim sporo na studiach, wybitny naukowiec, prowadził jedne z najważniejszych badań w Finlandii i uczestniczył w wielu w różnych zakątkach Europy. Zapukałam, a drzwi natychmiast się otworzyły. Zza nich ujrzałam siwego, bardzo przystojnego mężczyznę o błękitnych oczach ubranego w elegancki czarny garnitur.

- Pani Syrjälä? – zapytał.

- Tak, to ja. – odpowiedziałam szybko.

- Henkka Ratikainen, bardzo mi miło. Dziękuję, że pani przybyła. Chciałem z panią osobiście porozmawiać, gdyż sprawa z jaką się pani tutaj zgłosiła jest dość…intrygująca, tak to dobre słowo… – odrzekł potrząsając głową i drapiąc się po starannie ostrzyżonej brodzie. Wyglądał wówczas bardzo tajemniczo. - Proszę niech pani usiądzie. – odparł, podsuwając mi krzesło. Usiadłam i kompletne zmieszana nie wiedziałam co mam powiedzieć. Po chwili jednak zapytałam o wynik mojego wniosku. Zapadła cisza, prof. Henkka usiadł w swoim skórzanym fotelu i patrząc się w drzwi, cały czas drapał się po brodzie.

- Około roku 1980 - zaczął opowiadać, nie odpowiadając na moje pytanie - grupka archeologów – amatorów ze Stowarzyszenia Miłośników Archeologii prowadziła badania nad odkrytym grobem, znajdującym się za wioską Kovero. Tym samym, o którym wspominała pani w swoim wniosku. Badania nie zostały kompletnie przeprowadzone, gdyż owa grupka ludzi… zaginęła w niewyjaśnionych okolicznościach. Poszukiwania trwały bardzo długo, ale bezskutecznie, śledztwo więc zakończono.

Jego słowa mną wstrząsnęły. Zastanawiałam się, jaki wpływ na moje plany ma owe tajemnicze wydarzenie.

- Nic o tym nie wiedziałam. – odrzekłam, głęboko się zamyślając.

- Staraliśmy się ogromnie, by media nie nagłaśniały tego wydarzenia.

- Ale dlaczego? Nie rozumiem…

- Przed rozpoczęciem badań rozgorzał ostry spór o to, kto ma te badania przeprowadzić. Izba pragnęła, by zrobili to profesjonaliści z naszej grupy konserwatorskiej działu archeologii, a nie odkrywcy obiektu ze Stowarzyszenia Miłośników Archeologii. Może nasze podejście do sprawy nie było zbyt sprawiedliwe, ale niech pani mi uwierzy, wydawało się być jedynym słusznym. Ostatecznie to grupa archeologów z Lieksa dostała pozwolenie. Wtedy nie byłem jeszcze koordynatorem Izby. Pozostaliśmy w bardzo złych stosunkach między sobą i jak pani się już zapewne domyśla, główne oskarżenia padły na nas, mogliśmy stracić dobrą renomę na jaką długo pracowaliśmy.

- Faktycznie… - odparłam i dalej uważnie słuchałam słów profesora.

- Oczywiście nikt z naszej Izby tego nie zrobił, czego dowiodła policja. Cała ta sprawa dotknęła nie tylko nas, ale i ludzi zamieszkujących tamtejsze okolice. Tereny te bardzo szybko opustoszały, ludzie bali się i przenosili się do większych wsi czy miast. - Pomyślałam wówczas o Ollim i małej Laili. - Nie wznowiono już później badań, pragnęliśmy zapomnieć o tej dziwnej historii. Nikt się już tym nie interesował… aż do chwili, w której pani złożyła swój wniosek.

- A właśnie! Co z moim wnioskiem?

- To szczególna sprawa. Badań na pewien czas zakazano. – Profesor, nie zważając na mnie kontynuował swą opowieść, a ja coraz bardziej się niecierpliwiłam. – Nie udało się określić wieku pochodzenia grobu ani jego zawartości. Nasza rada niechętnie odnosi się do wszczęcia badań…, ale po dłuższej rozmowie stwierdziliśmy, iż w zasadzie nie ma żadnych przeciwwskazań – odparł bardzo tajemniczo, po czym uśmiechnął się. Bardzo się ucieszyłam, tak chciałam, by ta sprawa potoczyła się pomyślnie.

- Ale zanim przejdziemy do konkretów, chciałbym zadać pani kilka pytań, takie tam formalności, rozumie pani.

- A, tak, słucham. – odparłam nieco zdziwiona.

- Gdzie pani, pani Eveliino, wcześniej pracowała, znaczy mam na myśli w jakich pracach brała pani udział, zważając na zawód…

- W różnego rodzaju wykopaliskach przedsięwziętych w muzeum, gdzie pracuje… nie rozumiem, jakie to ma znaczenie?