A na głównej scenie nuda albo rzeź niewiniątek. Teatr przy stoliku lub abordaż za abordażem. Skandynawska seria morderstw i czarny kryminał w jednym. Z południową chucią lub francuską elegancją. Tylko jakby brak tego jednego jedynego. Znikają twarze pokroju Roberta Mitchuma, Johna Wayne’a, Humphreya Bogarta, Gary’ego Coopera, Harrisona Forda, Clinta Eastwooda. Wirtuozi sceny odeszli lub zostali stłamszeni, schowani, uznani za nieprzydatnych, lub musieli się dostosować do nijakiego tłumu ról drugiego planu, bądź w końcu stać się częścią doskonałej machiny, która ma na celu wygrywać, czyli przynosić zysk, zarabiać pieniądze. W nagrodę, nie tę finansową, bo pieniądze są już tak wielkie, że oni ich nie dostrzegają, a my, prostaczkowie przed telewizorami, nie jesteśmy w stanie ocenić, ile tego tak naprawdę jest, otrzymują parę miesięcy, jeden sezon, rok gwiazdorstwa. Czasami jest to wyjazd na gościnne występy, żeby zebrać hołdy plebsu w innej części świata. Po upływie darowanego okresu hołubienia przez tłumy gwiazda znika, a pojawia się kolejna, młodsza, przystojniejsza, szczuplejsza, silniejsza, bardziej muskularna.

Tak, dostrzegamy to. Na boisku rządzi niepodzielnie siła i szybkość. Komentatorzy są zachwyceni, że tak mało pojawia się żółtych i czerwonych kartek. Sędziowie je wyciągają głównie za tak zwane niesportowe zachowanie. A ja się dziwię. Kogo z nich się robi? Z naszych bohaterów? Głupich, tępych facetów, którzy nie mają prawa się żachnąć, wkurzyć, machnąć ręką, kopnąć ze złością kępy trawy? Wszystko musi być zgodnie ze scenariuszem. Ordnung muss sein. Dura lex, sed lex. Do diabła i do jasnej cholery! Przecież tracimy wirtuozów. Ich samych i ich nerwy, fochy, kaprysy, które muszą być, bo za chwilę geniusz pokaże swoją maestrię. Bez tego będzie tylko nędznym trybikiem w maszynie. Bez względu na opracowaną taktykę meczu, odprawy na treningach i przedmeczowe jest ten jeden, może dwóch, którzy pojawią się nagle jak jeźdźcy znikąd, robią swoje, my patrzymy z zachwytem i po ptakach. Tymczasem mamy dwudziestu dwóch jegomości tak samo muskularnych, tak samo wysokich, tak samo biegających, tak samo podających i kopiących piłkę. Chyba mija czas wielkich. Bo czas tych największych już minął. Nie miałem szczęścia oglądać Garrinchy „Śpiewającego Ptaka”, Vavy, Georga Besta, Eusebio „Czarnej Perły z Mozambiku”… Lecz Zico, Sokratesa, Romario i Bebeto owszem. Pamiętam Mario Kempesa, Simona Tahamatę. Nie byli atletami. Teraz padliby pewnie pod naporem siły, przy komentarzach, że piłka nożna to nie sport dla panienek ze szkółki niedzielnej. A ja jednak wolałbym oglądać dryblingi, szybkość wymienianych podań i przyjęcia do stopy, które nie są zatrzymywane stukilowym cielskiem dwumetrowego pomocnika. Wolałbym, żeby to był sport dla pensjonarek z ich talentami, lekkością, elegancją, nie zaś „twarda męska gra”…