Felietony

Pogoda Ducha

Agnieszka CiesielskaDla większości z nas humor jest towarzyszem codzienności. Spotykamy się z nim w różnych aspektach naszego życia: w pracy, w autobusie, wśród znajomych czy w reklamach, które wykorzystują go jako środek do zwiększenia zainteresowania konsumentów produktem. Jest więc on nieodzowną cząstką nas. Cząstką, która najczęściej pomaga rozładować emocje, pokonać strach, lęk, obawy, spojrzeć na trudną sytuację z innej perspektywy, lepiej poznać siebie, pobudzić do działania i wzbudzić pozytywne emocje. Stanowi więc formę komunikacji międzyludzkiej a także poprzez, jego obecność w literaturze, filmie i malarstwie tworzy on kulturę, w której żyjemy.

Trudno więc sobie wyobrazić świat człowieka bez doświadczania wspólnoty śmiechu i radości. Dlatego warto przyjrzeć się temu wszechogarniającemu nas pojęciu z szerszej perspektywy, dowiedzieć się czegoś więcej o tym, często niezawodnym, lekarzu na wszelkie smutki.

Zjawiskiem humoru zajmowano się od dawna i interpretowano je zgodnie z aktualną wiedzą o człowieku. Pierwotnie znacznie nie ma nic wspólnego ze współczesnym. Obecnie kojarzymy humor z rozrywką rozumianą na szeroką skalę. Stanowi ona domenę zarówno kabaretów, które za pomocą śmiechu wytykają wady i niedoskonałości współczesnego społeczeństwa, jak i wszelkich programów telewizyjnych, począwszy od seriali komediowych kończąc na programach typu reality show, które z jedne strony chcą przyciągnąć odbiorcę, a z drugiej, poprzez swoją formułę, uwydatnić ludzkie słabości. Humor jest także stosowany przez liczne reklamy, które mają na celu wypromowanie marki produktu i zatrzymanie wzroku odbiorcy na nim tak, aby poprzez wzbudzenie pozytywnych emocji konsument zapragnął dany towar mieć.

Jednak pojęcie humoru także przechodziło swoja ewolucję, z której wielu z nas nie zdaje sobie nawet sprawy. W starożytności humor oznaczał ciecz, wilgoć, a dokładniej soki, od których zależą zdrowie lub choroba. Według Hipokratesa w ciele ludzkim znajdują się cztery podstawowe humory: krew, flegma, żółć i czarna żółć, które w odpowiednich proporcjach dobrze wymieszane były warunkiem zdrowia (dobry humor), a znajdując się w nieprawidłowych proporcjach i nie wymieszane stawały się przyczyną chorób (zły humor)1. W wieku XVI humor był utożsamiany z nieprzewidywalnym temperamentem lub cechami osobowościowym prowadzącymi do zachowań odbiegających od przyjętych norm społecznych.

Współcześnie rozumiany jest zarówno w rozumieniu szerokim, jak i wąskim. W szerokim znaczeniu opisuje cały zakres zjawisk komicznych. W znaczeniu wąskim natomiast jest to zdolność dostrzegania zabawnych stron życia, traktowanych zazwyczaj z wyrozumiałością i pobłażliwością oraz zdolność dostrzegania zabawnych stron bardzo złej lub trudnej sytuacji, często pozwalająca komuś przetrwać trudne chwile2. Mamy tutaj do czynienia z humorem jako sposobem życia, odnoszącym się zarówno do zjawisk komicznych, które ze swej zasady mają nas rozweselać i wypływać w sposób pozytywny na nasze odczucia, oraz rozumianym jako lekarstwo na życie, które pomaga nam przetrwać trudne chwile i dostrzec jasne aspekty czasami bardzo trudnych sytuacji. Nierzadko spojrzenie z dystansem i swoistą wesołością na pewnie sytuacje może pozwolić nam znaleźć najwłaściwsze rozwiązanie, w przeciwieństwie do zamartwiania się oraz doszukiwania przyczyn danego stanu rzeczy.

Ciekawym przykładem rozumienia poczucia humoru jako narzędzia pozwalającego umniejszyć najbardziej nawet dramatyczną sytuację, jest film Roberto Benigniego pt. „Życie jest piękne”. Przedstawia on historię włoskiego Żyda, którego pełne radości życie z synkiem zostaje przerwane poprzez zabranie ich do nazistowskiego obozu koncentracyjnego. Niezwykła jest tutaj postawa ojca, który, aby chronić syna przed okrucieństwem obozowej rzeczywistości, zaczyna udawać, że ta cała rzeczywistość jest tylko grą, którą Niemcy oraz inni więźniowie wymyślili dla rozrywki chłopca. Film ten był jednym z niewielu, który został zaprezentowany papieżowi podczas prywatnej audiencji Benigniego w Watykanie. Jest on wart obejrzenia i polecam go wszystkim tym, którzy uważają, że poczucie humoru jest tylko rozrywką. Film ten pięknie ukazuje, jak radość i uśmiech w pozornie beznadziejnej sytuacji pozwala ją przetrwać i czyni życie bardziej znośnym, pomimo wszystko.

Oczywiście takie ujęcie poczucia humoru spotkało się niejednokrotnie z ostrą krytyką, jednak o tym może w następnym felietonie. Dzisiaj zostańmy przy przekonaniu, że Uśmiech i humor to znak zwycięskiego górowania nad losem3. Odnosząc się do powyższego cytatu życzę nam wszystkim tego, abyśmy potrafili śmiać się w twarz temu, co pozornie nas przerasta.

Agnieszka Ciesielska
  1. K. Pirecki, Humor w wychowaniu, Warszawa 2000, s. 10.

  2. R. Zbierański, Humor w procesie dydaktycznym, w: Młodzież a kultura życia w kontekstach społecznych, F. W. Wawro (red.), Lublin 2008, s. 235.

  3. http://www.cytaty.info/autor/stefangarczynski/1

PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.