Literatura w naszym społeczeństwie znajduje się przede wszystkim pod wpływem tradycji europejskiej. Na przestrzeni wieków badania nad literaturą zaowocowały wieloma poetykami oraz bogatym i równie chaotycznym historiopisarstwem. Nauka o formach poetyckich odbywała się na akademiach, uniwersytetach oraz w ramach instytucji pielęgnujących kulturę słowa. Jeszcze kilka dekad temu wiedzę naukową tworzono głównie w oparciu o słowo pisane, najlepiej ukryte w twardej oprawie oraz z sygnaturą znanej oficyny wydawniczej. Koszty druku tekstów oraz ich dystrybucji stanowiły ograniczenie dla zwiększenia rozmiaru produkcji. Szczególne znaczenie w zcentralizowanym systemie wydawniczym miały osoby i instytucje, które dokonywały wyboru, co stanie się książką i otrzyma szansę zaistnienia w dyskursie naukowym, a co pozostanie do odwołania brulionem. Względna stabilność dotyczyła również przedmiotu badań głównego nurtu literaturoznawczego – tekstów literackich. Naukowcy odwoływali się do form, które utrwalono za pomocą druku. Różne wersje tekstu oznaczano dla porządku numerem wydania.

Na przestrzeni dziesięcioleci podjęto niezliczone próby definicji literatury. Badania nad nią podjęło się wiele dyscyplin naukowych, m.in. literaturoznawstwo, lingwistyka, psychologia i socjologia. Wykształciły się różne kierunki w badaniach literackich, m.in. hermeneutyka, (post-)strukturalizm, komparatystyka czy psychoanaliza. Brak uzgodnionych w środowisku metod ani technik, mieszanie faktów z opiniami, syntetyzowanie interpretacji literackich, brak innowacyjności ciążą na współczesnym literaturoznawstwie, które traci prestiż społeczny. Sposób finansowania jednostek dydaktycznych także pogłębia kryzys humanistyki. Płaci się uczelniom wyższym „od studenta”, dlatego w ciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie zwiększyła się liczba żaków na kierunkach humanistycznych. Przekonuje się młodych ludzi, że „za dużo” jest humanistów w stosunku do miejsc pracy. Jednak trudno wyobrazić sobie, aby młodzi ludzie, chcący zostać wykwalifikowanymi filologami, mieli z własnej woli zrezygnować z tych studiów i podjąć jakikolwiek kierunek techniczny. Prościej jest wprowadzić odgórnie limity przyjęć. W obecnej sytuacji realizuje się funkcja uniwersytetu jako miejsca otwartego na ludzi, chętnie dzielącego się wiedzą z innymi. Jednakże „wolne” kierunki humanistyczne są parametryzowane – od wykładowców wymaga się tworzenia sylabusów, a od studentów – obecności na zajęciach i zaliczania egzaminów na ocenę. Otrzymuje się ocenę z interpretacji, otrzymuje się ocenę również z tłumaczenia. Od literaturoznawców – dydaktyków na szczeblu szkolnictwa wyższego oczekuje się wyników kształcenia. Dochodzi do sytuacji kuriozalnych – literaturoznawstwo rezygnuje z innowacyjności w dydaktyce oraz włączania do programu nowoczesnych metod badania społecznego zjawiska – literatury – na rzecz sprawdzonych interpretacji z kluczem. Studenci rozpoczynają badania literaturoznawcze bez przygotowania teoretycznego, stąd można ich porównać do naturszczyków w kinematografii. Rezultaty badań młodych akademików cechują się intuicyjnością oraz emocjonalnością. Autorytet naukowy spełnia w naukach humanistycznych szczególną rolę – ma wpływ na proces tworzenia prawdy naukowej.