Nie ciągnie mnie nad morze, na wybrzeże, do portu. Wolę zostać tam, gdzie rozpościera się widok na miasto. Patrzę pod górę, w kierunku meczetu. Dachy domów ułożone schodkowo. Zaprawdę, jaka to śliczna kwintesencja miasta! Obracam się co rusz bo chcę, żeby ten widok został we mnie na zawsze. Tak jakbym czuł, że nic już piękniejszego na Rodos nie zobaczę. Ale warto było zejść. Brama, przez którą wychodzimy, dopiero zasługuje na miano bramy. Ogrom przypominający już nie obrazy z Indiany Jonesa, ale raczej tolkienowskie obronne, kamienne mury Helmowego Jaru i architekturę Gondoru. Pierwszy raz w życiu czuję się taki mały w obliczu potęgi architektury. Nie sprawiły tego ani La Defense, ani Katedra Notre-Dame, ani Wieża Eiffla. Ani żadna z obronnych twierdz Zakonu Krzyżackiego. Joannici okazali się skuteczniejsi. Połączenie z rozmachem i fantazją Wschodu? Czar Południa? Spacerujemy powoli brzegiem. A jakże, pewnie, że kamiennym. Po prawej morskie fale łagodnie obijają się o kamienie. I te ociosane przez człowieka, i te mające swe miejsce tutaj od zarania. Przy odrobinie szczęścia nasze stopy mogą być ochlapane ciepłą solą. Gdzie w Polsce morze jest tak czyste, tak przeźroczyste, tak niebieskie, tak zielone? Gdzie nie przeszkadza? Gdzie na polskim wybrzeżu chciałoby się przesiadywać godzinami na głazie wystającym z wody i patrzeć, i patrzeć… I oddychać. Chyba tylko nad którymś z tatrzańskich stawów. Ale Tatry, co to za Polska? Po lewej monumentalne mury okalające Stare Miasto. Pod nimi przebiega bardzo ruchliwa ulica. Znowu to fantastyczne połączenie nowoczesności z historią, uzupełnione mnóstwem jachtów stojących przy nabrzeżu.

To dziwne, ale nie pamiętam szczegółów fontanny na rynku. Była na pewno. Za to pamiętam, że w pobliżu mierzyłem mnóstwo kapeluszy. Jak zwykle podobał mi się najdroższy. Cena spotęgowała upał! Ale to oryginalna panama. Nie ma się co dziwić. Trochę było mi żal pani, która wyczyniała cuda uśmiechem i grą ciała, żebym tylko nie odszedł z niczym. Odszedłem. Później kupiłem fantastyczną podróbkę. Wchodzimy na rynek czy plac może. Jak w filmie o południowych Włoszech. Oślepiająca biel po środku, plac otoczony budynkami, które w zasadzie nie mają ścian, bo mnóstwo w nich zadaszonych i otwartych tarasów, które częściowo ukryte są w cieniu. Ciągły ruch na schodach, które prowadzą prosto z chodnika na piętra. Ludzie to znikają, to pojawiają się między piętrami. Mam wrażenie, że budynki składają się tylko tarasów, wszelkiego rodzaju balkonów i loggii, drewnianych i murowanych kolumn, balustrad. Dachy są kolejnymi piętrami. Tam też ciągle coś się dzieje. Pośród załomów, jakiś rupieci, jakiegoś złomu, suszących się ubrań, prześcieradeł, obrusów, ciągle ktoś przemyka. Na piętrach trzech budynków są restauracje. Ale nie trzy. Mnóstwo! Gdy z bocznych ulic wyłaniają się ludzie, a tak jest co rusz, co chwilę, z cieni schodów, korytarzy, klatek schodowych nagle wybiegają naganiacze krzycząc, gestykulując, ciągnąc za ręce, uwieszają się na rękawach, obejmują za ramiona, w pasie. Najpierw jestem przerażony. Potem onieśmielony. W końcu rozbawiony. Nie, nie w końcu. Bo przecież trzeba wybrać. Komuś odmówić. Kogoś prawie że odepchnąć. Zdjąć czyjąś rękę z ramienia. I zrobić to z uśmiechem. Oj, jak to boli Polaka. Polaka depresyjnego. Więc końcem jest poczucie winy. Poczucie winy, że komuś ośmieliliśmy się odmówić. S. chyba nie ma z tym problemu. Cóż, światowiec. Ale E. i ja jesteśmy co najmniej przygnębieni. Nie dość, że musieliśmy odmówić, to jeszcze na dodatek nie jesteśmy pewni, czy wybraliśmy dobrą restaurację. Cholera i psiakrew! Czujemy się tak, jakbyśmy musieli podjąć niezwykle ważną decyzję, która zaciąży na wielu przyszłych latach naszego życia. A to przecież chodzi tylko i wyłącznie o to, żeby jedzenie było smaczne, miejsce dość miłe i wygodne, rachunek niezbyt wysoki. Pierwszy problem mamy, gdy nasz naganiacz prowadzi nas zagraconymi schodami na jeszcze bardziej zagracone piętro. Jakieś pralki, lodówki, stare meble. To bardziej nieużywane poddasze, a nie restauracja. Gdzie wdepnęliśmy? Ciasno ustawione cztery stoliki na balkonie. Jak zwykle cerata. I czyściutkie talerze, i uśmiechnięty kelner, i szybka obsługa, i wyśmienite jedzenie, i… niski rachunek! Długo deliberujemy nad tym, jakimi jesteśmy durniami. A potem delektujemy się jedzeniem i widokiem naganiaczy, którzy, żeby nie przeszkadzać klientom swoich restauracji, prawie że spadają z tarasów, tak wychylają się zza balustrad, żeby nie okrzykami, a jedynie gestami przywołać kolejnych klientów. Czeski film? Nie, włoski. Uśmiechamy się teraz przypominając sobie, że jeszcze przed godziną byliśmy zmartwieni widokiem udającym obrażonych naganiaczy, którym odmówiliśmy.

Wracamy docierając do meczetu, który nie pełni już funkcji religijnej. Zamknięty. Biało-niebieskie ściany. Chyba w części drewniany. Przyciąga wzrok piękna biała wieża. To minaret? Wychodzimy bramą koło Zamku Wielkich Mistrzów. Obiecujemy sobie, że jeszcze tu wrócimy. W Zamku jest przecież muzeum. Ale zanim docieramy do bramy, chociaż to nie brama ale raczej zespół kamiennych ścieżek, łuków, zakrętów, załomów w murach, z mnóstwem otworów strzelniczych, musimy przejść przez fragment ulicy, która jest wypełniona po jednej stronie (po drugiej mury Zamku) samymi kawiarniami i restauracjami. Oczywiście grozi to atakiem naganiaczy, czy może raczej należy użyć słowa „zapraszaczy”? I tak jest. Nagle wypadają z cienia. Wyłaniają się spośród stolików. Są wszędzie. Gesty spokojne, łagodne słowa. Ukłony, uśmiechy. Ręce w szerokich gestach. Ci tutaj są jacyś wolniejsi, bardziej dystyngowani. Łatwiej i z większą wyrozumiałością przyjmują odmowę. Powiedziałbym, że tamci na placu byli bardziej wschodni, ci tutaj są bardziej zachodnioeuropejscy. Ale jeden z nich tak łatwo nie odpuszcza. Mam wrażenie, że jest lekko podochocony alkoholem. Skory do obejmowania podejmuje różne tematy, zagaduje, zachodzi drogę. Jeszcze kilkakrotnie będziemy tędy przechodzić. I za każdym razem ten sam człowiek będzie nas zapraszał na lunch. Upodobał sobie zwłaszcza S. Próbuje go wciągnąć rozmowę. Chyba już przy drugim takim spotkaniu żartujemy sobie z S., że oto nadchodzi jego przyjaciel.

Wracamy do samochodu parkiem-ogrodem. Przy kolacji dowiadujemy się, że to „lasek gejowski”. Ale my widzieliśmy tylko całującą się heteroseksualną parę i dwójkę biegających mężczyzn.

Mały problem z wyjazdem z miasta. Nie przewidzieliśmy, że trafimy w sam środek dość dużego ruchu, ulic bez nazw, mnóstwa skrzyżowań bez kierunkowskazów. Staramy się zatem kierować według stron świata i szukać jakiejś tablicy pokazującej kierunek na lotnisko. Ale to złudne. Już wydaje się nam, że dobrze jedziemy, a tu obrany kierunek południowo-zachodni wiedzie nas jakimiś serpentynami pod górę. Ale to są serpentyny jakich nie uświadczysz nawet na drodze z Zakopanego do Morskiego Oka czy pomiędzy Jaszczurówką a Toporową Cyrhlą. Zakręt na zakręcie o trzysta sześćdziesiąt stopni ze wzniesieniem powodującym, że widziałem prawie reflektory naszego samochodu. Kiedy minęło zdenerwowanie związane ze zgubieniem wyjazdu, a podniecenie widokami i górską szosą stało się stanem permanentnym, S. zaczął komplementować moje umiejętności górskiego kierowcy. Rzeczywiście, przyszło to z niczego. Już dobrze się czułem za kierownicą gdy jeździłem po raz pierwszy po górskich drogach w okolicach i w samej Szklarskiej Porębie. Żadnego stresu, żadnych pomyłek. Odpowiednia prędkość, odpowiednia ostrożność, odpowiednia redukcja biegów. Jakbym się urodził w górach. Łemkowskie geny? Czy lata diaspory żydowskich przodków w Austrii u podnóża Alp? Wyczyniam zatem cuda na tych serpentynach. Samochody z naprzeciwka nie sprawiają mi żadnego problemu. Nawet robię, zdawałoby się że ryzykowny, manewr zawrócenia i już suniemy w dół. Znajdujemy wyjazd na lotnisko i bez problemów trafiamy do hotelu. Staram się zapamiętać nazwy mijanych po drodze miejscowości. Teraz jestem wyluzowany. Ba! Pokonałem miasto, pokonałem góry. Pokonałem nowy samochód. Tak więc czytam na tablicach: Ialyssos, Kremasti, Paradissi, które odtąd nazywam z angielska Paradise. Ciasne, ryzykowne ulice. Bez chodników. Ledwo mogą się minąć dwa samochody. Ludzie ocierają się ramionami i biodrami o ściany budynków z jednej strony, a z drugiej o lusterka mijających ich samochodów. Jestem przerażony, gdy widzę nieprzejmującą się samochodami młodą kobietę z wózkiem czy staruszkę o lasce wychodzącą z domu wprost na jezdnię. Między nimi a samochodami slalomem pomykają skutery. Kierowcy, jak w Rodos, krzyczą do siebie jadąc parami. Co rusz zatrzymujemy się, a przynajmniej zwalniamy, bo stoi zaparkowany samochód. Włączone światła alarmowe, odkręcone szyby, kluczyki w stacyjce. Kierowca na lunchu albo na zakupach. A znikąd ani okrzyku sprzeciwu. Normalność tego świata wciąga mnie. Zaczarowuje. Już wówczas tęsknię, rozumiejąc teraz, co oznacza to ciągłe „siga, siga”, dochodzące spośród małych, białych, ażurowych domków.