Wieś Rimetea (czyt.: rimetja) leży w pobliżu miasta Turda, w górach Trascau. Ze względu na to, że większość jej mieszkańców (około 90%) to Węgrzy, funkcjonuje jeszcze druga nazwa wsi: Torocko (torocko – akcent na 1. sylabę). Nazwa Rimetea pojawia się na mapach i w przewodnikach, ale z uwagi na przewagę Węgrów, w języku mówionym funkcjonuje przede wszystkim nazwa Torocko i dlatego tej nazwy będę odtąd używać.

Torocko wygląda jak miasteczko z bajki. Położone u podnóża monumentalnej Szeklerskiej Skały wydaje się być krainą Hobbitów, ponieważ przeważa tu niska zabudowa białych domków z charakterystycznymi dla węgierskich wsi czterospadowymi dachami. We wsi są dwa kościoły – ariański (unitariański), do którego uczęszcza większość mieszkańców, i cerkiew prawosławna, zbudowana na początku XX w.

Historia wsi związana jest z górnictwem. Niektóre źródła podają, że region ten był złotonośny i eksploatowany już w czasach rzymskich. Jednak pewne jest, że w Torocku znajdowały się kopalnie rudy żelaza, eksploatowane od XIII w. Wtedy to do wsi zaczęli przybywać górnicy z Niemiec (Sasi), Węgier (Szeklerzy), Austrii i Słowacji. Wydobywane żelazo zapewniło okolicom rozwój i dobrobyt na długie lata.

Od czasów reformacji w Torocku znajdowała się szkoła, która w 1595 r. miała status szkoły średniej. Była znana w okolicy z wysokiego poziomu nauczania, a zamożniejsi mieszkańcy fundowali uczniom stypendia. Wśród absolwentów było wielu ariańskich biskupów, etnograf Janos Kriza, naukowiec Samuel Brassai oraz rumuński historyk Gheorge Baritiu. W 1780 r. utworzono w Torocku żeńską szkołę z internatem.

Kiedy kopalnie przestały być opłacalne, nadeszła recesja. Była ona spowodowana również sytuacją polityczną. Mieszkańcy zaczęli szukać lepszego miejsca do życia i opuszczali miejscowość. W 1765 r. zamieszkiwało ją około 1500 mieszkańców. W 2006 r. już tylko 600.

Odpowiedź wydaje się prosta – ponieważ jest to bardzo piękne miejsce. Dzięki przedsiębiorczości miejscowych władz i mieszkańców Torocko czerpie dochody z agroturystyki. Niemal każdy dom oferuje noclegi z wyżywieniem. Przybywają turyści, głównie z Węgier.

Domy są pięknie odrestaurowane, ale miejscowość zachowała swój prowincjonalny charakter. Krajobrazy natomiast nadają się na przygodowy film fantasy. Gościnność i serdeczność gospodarzy nie mają sobie równych. Chciałoby się tam ciągle wracać, żeby odpocząć od zgiełku świata. Jeśli ktoś się nie spieszy, warto przeznaczyć jeden dzień na łażenie po Torocku. Do obejrzenia po drodze są: odrestaurowane rzędy domów, młyn, muzeum etnograficzne, cmentarz, malownicze uliczki, winiarnia, sklep z pamiątkami.

Góra, mimo niewielkiej jak na Rumunię wysokości – 1128 m n.p.m. – jest sporym wyzwaniem ze względu na bardzo strome (choć nie bardzo eksponowane) podejście i jeszcze bardziej strome zejście. Oczywiście można się wybrać na wycieczkę w odwrotną stronę, ale ze względu na widoki lepiej jest się wspiąć na górę szlakiem oznaczonym niebieskim krzyżykiem, prowadzącym pomiędzy skałami – przepiękne widoki w górę i w dół. Szlak zejściowy to ścieżka wzdłuż czerwonego paska po trawiastym, stromym zboczu z widokami na Góry Zachodnie. Po deszczu może być ślisko, dlatego oprócz dobrych butów warto mieć kijki do nordic walking. Natomiast o „kij włóczykija” trzeba zatroszczyć się we wsi, bo nie ma lasu po drodze.

Cała wycieczka zajmuje około 7 godzin (jeśli ktoś ma dobrą kondycję); mnie zajęła chyba z 8. Z powrotem warto zatrzymać się we wsi Coltesti, w restauracji w nowo otwartym hotelu, żeby uczcić wejście na górę. Jeśli zrobimy sobie zdjęcie na szczycie, dokumentujące jego zdobycie, możemy po jego okazaniu otrzymać dyplom od właściciela winiarni, która znajduje się w rynku.

W winiarni możliwe polsko-węgierskie rozmowy braterskie. Siedmiogród należał kiedyś do Węgier. W wypowiedziach Węgrów obecne są nostalgia, narodowe tęsknoty, czasem pretensje do historii... Jest to ciekawe doświadczenie socjologiczne.

Mamy szansę zwiedzić nieczynną kopalnię zamienioną (uwaga!) w coś w rodzaju groty solnej – sanatorium. Jest to nowoczesny lunapark usytuowany w ogromnych wyrobiskach pod ziemią. Nie jest to miejsce podobne do kopalni w Kaczyce lub tym bardziej – w Wieliczce. Na ścianach znajdują się solne nawisy, panuje przyjemny mikroklimat. Trasa wycieczki prowadzi kolejno przez salę dla kuracjuszy (inhalacje), kręgielnię, diabelski młyn, jeziorko z łódkami, atrakcje dla dzieci. Jak na Rumunię było tam wyjątkowo dużo ludzi. Ja w takich atrakcjach nie gustuję, ale rozumiem, że dla wielu – szczególnie dla dzieci – jest to niezła zabawa.

Uwaga! W kopalni jest zimno. Nawet w podczas letnich upałów trzeba mieć kurtkę i długie spodnie, czyli strój taki jak na wycieczkę do jaskini. Sklepy z pamiątkami znajdują się przy wejściu do kopalni. Można kupić ładną, niedrogą ceramikę.

Dojazd nie jest łatwy – trzeba pytać mieszkańców Turdy o Salinę. Zwiedzanie kopalni można połączyć z wycieczką do wąwozu Turda, który znajduje się niedaleko.

Jest to bardzo malowniczy wąwóz, niedaleko miasta Turda, wejście jest biletowane, ale opłata – niewielka. Lepiej zostawić samochód na pierwszym parkingu od drogi i przejść ok. 500–800 m do wejścia do samego wąwozu. Są tacy, którzy podjeżdżają pod samo schronisko, ale naprawdę nie ma sensu. Szkoda samochodu, gdyż droga jest szutrowa i stroma.

Wąwóz jest łatwy do przejścia, jeśli ktoś nie ma lęku wysokości. Występują eksponowane miejsca, ale wszędzie są zabezpieczenia – liny lub klamry. Trzeba mieć górskie buty ze względu na to, że skały są śliskie w niektórych miejscach. Widoki na strzeliste, 300-metrowe skały wynagradzają wszystkie trudy.

Noclegi i wyżywienie? Znajdziemy je praktycznie w każdym domu. Ja mieszkałam u pani Anny Marii Dulo. Pycha jedzenie, jeszcze lepsza palinka. Strona okolicy to www.welcometoromania.ro – tam można znaleźć oferty noclegów. Warto wykupić opcję z posiłkami (około 20 euro od osoby za nocleg i 2 posiłki). Smacznie i dużo. Palinka do obiadu w cenie.

W Torocku jest tylko jeden bar, gdzie można coś zjeść, oraz winiarnia i bar, gdzie można zamówić piwo, palinkę i słone paluszki.