W wywiadzie dla PAP M. Brzezinski powiedział, że historia powstania w getcie warszawskim (od 19 kwietnia do 16 maja 1943 r.) to opowieść o niezłomności ludzkiego ducha, o odwadze i przetrwaniu² – Armia Izaaka w szerokiej perspektywie przedstawia czytelnikom bohaterów katastroficznych, na których z góry – mimo napiętych już w latach 30. stosunków niemiecko-polskich – spada rzeczywistość zbliżającej się Zagłady: i to oblicze, dyktowane nazistowską, antysemicką propagandą, autor odsłania nie tylko obrazami II wojny światowej oraz dramatycznymi scenami z getta warszawskiego. W Armii poznamy prostych ludzi (Żydów lub żydowskiego pochodzenia), których życiorys przypieczętowuje antyżydowskie nastroje Europejczyków w dwudziestoleciu międzywojennym; wspomnieć choćby jednego z głównych bohaterów książki – Icchaka Cukiermana, przywódcy w barwach socjalistyczno-syjonistycznych. Współzałożyciel Żydowskiej Organizacji Bojowej wspomina pierwsze tygodnie wojny, kiedy 19 września postanawia opuścić Warszawę i przenieść się do rodzinnego Wilna. (Miasto zajęte przez Armię Czerwoną. Moskwa ogłosiła, że cały okręg wileński przekaże Litwie, w wyniku czego ponad 15 tys. Żydów, w tym członkowie wszystkich ugrupowań syjonistycznych, napłynęło do Wilna). Dla Cukiermana Wilno kojarzyło się z pierwszą miłością, kwitnącym sadem i zabytkowymi uliczkami. Jednak „miał stąd również mroczniejsze wspomnienia: strachu i ognia, kiedy jako czterolatek drżał przed polskimi żołnierzami, którzy w 1919 r. przejęli miasto od Armii Czerwonej i przewalili się przez dzielnicę żydowską, grabiąc, paląc i bijąc jej mieszkańców. [...] zamordowano wówczas 65 Żydów”³. Wspomnienia Icchaka odsyłają do – dziś dość rzetelnie opracowanej – problematyki antysemickich postaw wśród polskiego społeczeństwa; o podobnych incydentach opowiadają liczni bohaterowie książki Brzezinskiego, którzy przypominają, że Polacy nie tylko udzielali Żydom bezinteresownej pomocy, często narażając własne i bliskich życie, ale również z satysfakcją wydawali i donosili na (nie)polskich sąsiadów. Armia, mimo że podejmuje przede wszystkim tematykę oporu i walki zbrojnej warszawskich Żydów w murach getta, chcąc nie chcąc wpisuje się w głośną debatę o polskim antysemityzmie podczas II wojny światowej. Wnikliwa lektura nakazuje, aby zatrzymać się nad słowami Joanny z rodziny Mortkowiczów, największej dynastii wydawców w Polsce, która wydawała utwory skamandrytów (takich pisarzy-Żydów, jak: A. Słonimski, J. Tuwim, J. Lechoń, B. Leśmian) atakujących bigoterię i hasła „Polska dla Polski”. Joanna Olczak-Ronikier w rozmowie z autorem posłużyła się terminem „polskość”, którego desygnat skierowała ku antysemityzmowi. Sprowadzanie „polskości” (przez co należy rozumieć takie właściwości, które immanentnie, nierozerwalnie związane są z danym narodem), czy choćby jej części, mija się z naukami antropologicznymi – esencjonalność narodu po prostu nie istnieje, a gdyby było inaczej „to powojenne Niemcy nie mogłyby dokonać tego przezwyciężenia swojej przeszłości, którego dokonały [...]. Byłyby one niejako zdeterminowane do tego, aby nadal wywoływać konflikty i popełniać zbrodnie. A przecież wiemy, że dzisiejsza niemieckość jest czymś zupełnie innym niż niemieckość lat 30. i 40. ubiegłego stulecia”⁴.

Książka Armia Izaaka prezentuje również kulisy relacji żydowskich ugrupowań. W tle postaci pierwszoplanowych – wspomniany Icchak Cukierman (podczas powstania przebywający poza terenem getta, po aryjskiej stronie nawiązywał kontakty z AK; po śmierci legendarnej postaci powstania Mordechaja Anielewicza przejął dowodzenie żydowskim ruchem oporu), Szymon Ratajzer, Marek Edelman, Boruch Spiegel, Cywia Lubetkin – autor zapoznaje czytelników z najważniejszymi orientacjami polityczno-światopoglądowymi: otóż polskich Żydów dzieliła organizacja Bundu oraz syjonistów. Ci pierwsi stanowili prawdziwą siłę polityczną (około 300 tysięcy zarejestrowanych członków), która dążyła do wypracowania sobie miejsca – domu – w Polsce i walczyła o prawa językowe, polityczne czy ekonomiczne. Ci drudzy, syjoniści, postulowali utworzenie państwa żydowskiego w Palestynie i chętniej uciekali z oblężonej Warszawy (w przeciwieństwie do bundystów, którzy – mimo antysemickiego, sanacyjnego rządu – byli oddani Polsce).

Brzezinskiemu udało napisać się książkę gatunkowo i tematycznie zróżnicowaną – książkę potrzebną, bowiem nie tylko Armia Krajowa (współpraca ŻOB-u z polskim podziemiem układała się różnie, w Armii przeczytamy zarówno o solidarnych zrywach polsko-żydowskich, jak i niechęci wynikającej z antysemityzmu i stereotypu Żyda-pacyfisty, „który i tak nie zrobi użytku z karabinu, nawet jeżeli go dostanie”⁵) podjęła beznadzieją walkę o honor i wolność z nazistowskim okupantem. O wartości Armii Izaaka stanowią również sfabularyzowane, miejscami naturalistyczne ustępy, opisujące dramatyczną walkę mieszkańców Warszawy z hitlerowcami, którzy po nieudanym powstaniu polskiego ruchu niepodległościowego zrównali stolicę z ziemią (w 90 proc.). W końcu Brzezinski opowiada nie tylko o brawurowych akcjach przeprowadzanych przez Żydów oraz Polaków. Autor bezkompromisowym językiem pisze o głodzie w getcie, który pochłonął kilkadziesiąt tysięcy ofiar; o epidemii tyfusu; o ludziach, którzy dla ratowania własnego życia współpracowali z nazistami (policja żydowska, policja granatowa, zwykli obywatele i etc.). Niemniej porusza historia Szymona Ratajzera, nastolatka, który przez wąskie otwory w murach przedostawał się na aryjską stronę, aby ratować rodzinę (w getcie to 10- i 12-latki – zajmujące się szmuglem – utrzymywały całe rodziny).

Na książkę Brzezinskiego można również spojrzeć bardziej uniwersalnie. To studium fenomenu zła (zabijania pozbawionego emocji oraz opartego na technologii) oraz plastycznej i pragmatycznej natury ludzkiej.