ISSN: 1689-6688
środa, 17 maja 2017
ISSN: 1689-6688
środa, 17 maja 2017
.jpg)
Zegary astronomiczne (tzw. orloje) są w Czechach popularne i cieszą się wielkim zainteresowaniem turystów. Praski orloj jest jednym z wielu magnesów przyciągających corocznie do metropolii Czech szerokie rzesze zwiedzających. Taki stan rzeczy poskutkował tym, że pytając kogokolwiek w środkowej Europie, gdzie można zobaczyć zegar astronomiczny, najczęściej usłyszymy odpowiedź, że w Pradze. Niewielu bowiem wie, że nie tylko Praga ma swój orloj. Zegary astronomiczne można podziwiać w wielu miast na całym świecie. W zasięgu zwykłych polskich turystów jest kilka kuriozalnych zegarów astronomicznych, które na pewno warto obejrzeć. Nie będziemy marnowali czasu na praski zegar, bo o nim wie każdy dzieciak. Natomiast na pewno niewielu Polaków widziało futurystycznie wyglądający czasomierz w Brnie.
UWAGA! Wszystkich, którzy chcieliby uzupełnić poniższy artykuł lub opisać jakieś inne miejsce w Czechach, serdecznie zapraszamy do współtworzenia tego przewodnika. Można w tej sprawie pisać na adres redakcji redakcja@libertas.pl.
Prawdę mówiąc, technicznie nie jest to zegar astronomiczny, lecz zegar wielofunkcyjny. Autorami są rzeźbiarze Oldřich Rujbr oraz Petr Kameník. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło w 2010 r. Interesującym jest fakt, że pomimo tego, iż jest to zegar, nie można z niego odczytać, która jest godzina. To jednak wcale nie przeszkadza tłumom chętnych wyczekujących przy jednym z czterech otworów na godzinę 11:00, bo wtedy z „brnienskiego falusa” wypada szklana kuleczka, którą szczęśliwiec może sobie zabrać jako pamiątkę.
Mniej okazałym i znanym w stosunku do praskiego jest zegar astronomiczny w Ołomuńcu. Wcale to jednak nie znaczy, że nie warto go obejrzeć. Wręcz przeciwnie. Pierwszy zegar zainstalowano tutaj w XVI wieku, a obecny z figurami w stylu socrealizmu w roku 1955. Jest to jeden z niewielu heliocentrycznych zegarów astronomicznych na świecie.
W Czechach można zobaczyć także kuriozalne miniatury zegarów astronomicznych w miejscach, gdzie nikt by się tego nie spodziewał. Jednym z takich uroczych miejsc jest wioska Kryštofovo Údolí (70 km na zachód od Szklarskiej Poręby). Tutejszy rustykalny orloj w budynku wiejskiego transformatora wykonał miejscowy kolekcjoner ludowych szopek bożonarodzeniowych Pan Martin Chaloupka w 2008 roku, a wszystkie funkcje zegara astronomicznego posiada od roku 2011. Wiejski zegar stoi naprzeciwko kościoła i bardzo ładnie się prezentuje. Działa codziennie od godziny 8 do 22. Ruch apostołów można oglądać zawsze o pełnej godzinie. Można tutaj zwiedzić również muzeum szopek (otwarte w soboty i niedziele), pooglądać przepiękny kamienny wiadukt kolejowy oraz pobliski zabytek techniczny, jakim jest długi na 815 metrów tunel ještědský. Jeżeli ktoś jeździ tylko palcem po mapie, to na żywo wspomniany zegar można zobaczyć np. tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=wjUQKzHmNd0
Orloje są w Czechach na tyle popularne, że można tu znaleźć również domorosłych artystów rzeźbiarzy tworzących takie dzieła we własnym zakresie. Do takich należy na pewno pan Jakub Šimon1 z miejscowości Ohníč w pobliżu miasta Teplice. Swój zegar w stylu kapitalistycznego baroku twórca ludowy umieścił na własnym domu, gdzie każdy chętny może go podziwiać. Dla zainteresowanych tematem dodam, że zamiast skomplikowanych mechanizmów zegarowych, jako napędu do obracania nagich figurek Adama i Ewy artysta użył silnika do wycieraczek samochodowych.
Specjalne podziękowania dla pana Dyrektora Romana Gallo z firmy vlmedia.cz za łaskawe udzielenie zgody na opublikowanie zdjęcia pana Jakuba Šimona z jego niesamowitym orlojem.
