Podróże małe i duże > Tatry – przewodnik

Kuźnice – Czarny Staw Gąsienicowy – Zawrat – Dolina Pięciu Stawów – Palenica Białczańska (Tatry) – przewodnik

Dolina GąsienicowaHala GąsienicowaWielki Staw w Dolinie Pięciu Stawów Poskich

Jest to propozycja bardzo ciekawej wycieczki, którą można podzielić na kilka etapów, dzięki czemu możemy podziwiać wspaniałe widoki w Tatrach Wysokich, nie narażając się przy tym na poważne trudności. Dojście zarówno na Halę Gąsienicową jak i nad Czarny Staw Gąsienicowy nie jest problematyczne, a przebywanie w otoczeniu zachwycających tatrzańskich szczytów na pewno warte jest wysiłku włożonego w wędrówkę.

Znad Czarnego Stawu Gąsienicowego wychodzi wiele szlaków, niektóre mniej, inne bardziej wymagające. Tu proponuję przełęcz Zawrat (2159 m n.p.m.). Trasa należy do tych trudniejszych, ale jest zdecydowanie godna polecenia, a przy dobrej pogodzie i z zachowaniem zdrowego rozsądku powinno się obejść bez nieprzyjemnych przygód.

Uwaga! Proszę pamiętać, że Tatry to niebezpieczne góry, w których rocznie zdarza się ponad 200 wypadków! Od czasu, gdy prowadzone są takie statystyki, czyli od roku 1909 do końca roku 2008 w Tatrach Polskich zginęło 759 osób! Lekceważenie niebezpieczeństw może skończyć się groźnym wypadkiem, a nawet śmiercią! Do wędrówki należy się odpowiednio przygotować. Wychodzisz w góry na własną odpowiedzialność, a Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne wypadki!

Czarny Staw GąsienicowyPodejście na ZawratDolina Gąsienicowa z ZawratuZadni Staw PolskiMały Staw w Dolinie Pięciu Stawów Polskich

Poniższy artykuł jest częścią powstającego (i wciąż bardzo skromnego) internetowego przewodnika po tatrzańskich szlakach. Wszystkich, którzy chcieliby pomóc, serdecznie zapraszamy do jego współtworzenia. Można w tej sprawie pisać na adres redakcji redakcja@libertas.pl.

Informacje praktyczne

Profil wysokości

Szlak: Kuźnice – niebieski – Hala Gąsienicowa – niebieski – Czarny Staw Gąsienicowy – niebieski – Zawrat – niebieski – Dolina Pięciu Stawów Polskich – zielony – Wodogrzmoty Mickiewicza – czerwony – Palenica Białczańska.

Długość trasy: 20 kilometrów.

Różnica wysokości: około 1174 metry.

Suma wysokości podejść: około 1350 metrów.

Czas przejścia: około 8 godzin.

Utrudnienia: stromizna (czasem trzeba sobie pomóc rękami i łańcuchami) oraz ekspozycja na podejściu pod przełęcz Zawrat. Z pewnością nie jest to odpowiedni szlak na pierwszą tatrzańską wyprawę.

Kuźnice (1010 m n.p.m.)

Dojście do KuźnicNosal widoczny z KuźnicKuźnice

Kuźnice to położona w Dolinie Bystrej dzielnica Zakopanego, z której wychodzi wiele szlaków w wyższe partie Tatr. Znajduje się tutaj również dolna stacja obleganej przez turystów kolejki linowej na Kasprowy Wierch.

Odrobina historii

Zanim jednak Kuźnice stały się znanym punktem na turystycznej mapie Tatr, były jednym z największych ośrodków hutniczych w XIX-wiecznej Galicji. Wszystko zaczęło się na początku XVIII wieku, kiedy w Dolinie Jaworzynce odkryto złoża rudy żelaza. Wkrótce zaczęto je eksploatować, w następstwie czego powstawała huta żelaza i kuźnie (stąd nazwa).

W wyniku rozbiorów Podhale trafiło w ręce Austriaków, a reprezentujący zaborcę urzędnicy bezwzględną eksploatacją kopalń i hut doprowadzili do buntu górali, którzy wraz ze zbójnikami i ukrywającymi się przed poborem do carskiego wojska młodzieńcami napadli na Kuźnice, grabiąc i niszcząc część urządzeń.

Na początku XIX wieku huta przeszła w ręce prywatne i ponownie zaczęła dobrze prosperować, Kuźnice stały się centralnym punktem doliny, a nawet zaczęło tu powstawać coś, co dzisiaj nazwalibyśmy bazą turystyczną. Jedzenie i kwatery były dostępne w miejscowej karczmie, budynku dyrekcji oraz w niektórych domkach górników i hutników. Zaczęli tu przybywać badacze Tatr oraz pierwsi kuracjusze, leczący żentycą choroby płucne.

Złoża rudy żelaza okazały się dość skromne i ostatecznie w drugiej połowie XIX wieku hutę zamknięto, za to turystów z każdym rokiem przybywało, zwłaszcza po uruchomieniu linii kolejowej z Krakowa do Zakopanego, która znacznie skróciła podróż. Kuźnice źle na tej zmianie nie wyszły, zwłaszcza że wszystko wskazuje na to, że złoża turystów są w naszym kraju niewyczerpane.

Dojazd

Droga do samych Kuźnic (al. Przewodników Tatrzańskich) dla samochodów prywatnych jest zamknięta (trzeba posiadać specjalne zezwolenie), dlatego najwygodniej jest zostawić swój wehikuł na ulicy Karłowicza (skąd pozostaje nam około 15 minut marszu do początku naszej trasy) lub na którymś z parkingów w okolicy Ronda Jana Pawła II (wtedy mamy jeszcze jakieś 30 minut drogi). Bezpośrednio do Kuźnic można dojechać busem (kursują co kilka minut), wtedy możemy od razu ruszać na szlak, który znajduje się nieco na lewo od stacji kolejki na Kasprowy Wierch.

Kuźnice (1010 m n.p.m.) – Hala Gąsienicowa (około 1500 m n.p.m.)

Bystry PotokKuźniceSzlak do Doliny Gąsienicowej
Hotel Górski na KalatówkachDolina Gąsienicowa
Dolina Gąsienicowa
Dolina GąsienicowaKasprowy Wierch
GiewontPodejście na Przełęcz Między Kopami

Przekraczamy Bystry Potok, mijamy kasy biletowe i kierujemy się według znaków: niebieskim szlakiem na Halę Gąsienicową. Dojście tam stałym i nieśpiesznym tempem zajmuje około dwóch godzin. Już na samym początku wchodzimy w las i zaczyna się lekkie podejście. Przez większość czasu idziemy dość szeroką, kamienistą ścieżką. Przechodzimy przez Boczań, z którego doskonale widać Polanę Kalatówki i niedługo potem wychodzimy ponad piętro lasu. Tu zaczynają się piękne widoki. Z jednej strony Zakopane, z drugiej Giewont i trochę dalej Kasprowy Wierch. Wchodzimy na Przełęcz Między Kopami, gdzie nasz szlak łączy się ze szlakiem prowadzącym również z Kuźnic, ale przez Dolinę Jaworzynki (ten polecam zostawić sobie na zejścia, ponieważ w przeciwieństwie do niebieskiego, nie prowadzi nas stopniowo w górę, tylko po długim przejściu po prostej musielibyśmy zmierzyć się z mocnym podejściem). My idziemy ciągle szlakiem niebieskim w stronę Hali Gąsienicowej, a naszym oczom powoli ukazuje się wspaniała panorama Tatr i po bardzo przyjemnych 30 minutach spaceru dochodzimy do schroniska, nad którym dumnie wznosi się charakterystyczna piramida Kościelca.

Zakopane widoczne z Przełęczy Między KopamiPrzełęcz Między KopamiBetlejemka (Centralny Ośrodek Szkolenia PZA)Schronisko Murowaniec i Kościelec

Hala Gąsienicowa – Czarny Staw Gąsienicowy (1624 m n.p.m.)

Mamy to szczęście, że szlak na Zawrat zahacza o kocioł Czarnego Stawu Gąsienicowego. Ale nawet rezygnując z dalszej wędrówki, samego jeziora polodowcowego odpuścić sobie po prostu nie można! Tak więc prosto ze schroniska „Murowaniec” kierujemy się na niebieski szlak. Jest już węższy i trochę wymusza rozważne stawianie nóg na kamieniach, ale w dalszym ciągu jest to sympatyczny spacer z łagodnym podejściem na samej końcówce. Dojście do samego stawu zajmuje pół godziny, nie minie jednak 15 minut, a zza kosodrzewiny możemy już dostrzec potężną ścianę Kościelca. Za plecami zostawiamy widoczną jak na dłoni Dolinę Gąsienicową. Staw, otoczony m.in. przez Granaty i masyw Koziego Wierchu, ukazuje się nam dopiero po pokonaniu ostatnich metrów.

Schronisko MurowaniecSzlak na Czarny Staw Gąsienicowy (widoczny Kościelec)Podejście nad Czarny Staw Gąsienicowy
Hala GąsienicowaCzarny Staw GąsienicowyCzarny Staw Gąsienicowy i KościelecKościelecCzarny Staw G?sienicowy

Czarny Staw Gąsienicowy – przełęcz Zawrat (2159 m n.p.m.)

Szlak na ZawratSzlak na ZawratSzlak na ZawratCzarny Staw Gąsienicowy

Teraz należy podjąć ważną decyzję. Pokonywanie odcinków ubezpieczonych łańcuchami w burzy nie może być miłym doświadczeniem, a to jest właśnie kluczowy moment naszej wycieczki, na który musimy być przygotowani. Jeśli mamy już jakieś obycie z łańcuchami, czy chociaż z trudniejszym terenem i czujemy się na siłach, a jednocześnie nic nie wskazuje na to, by groziło nam jakieś załamanie pogody, to możemy wędrówkę kontynuować.

Idziemy. Odbijamy na lewo i okrążamy część stawu. Wciąż towarzyszy nam Kościelec, zwany również „polskim Matterhornem” ze względu na swój piramidalny kształt, który dziś mamy okazję długo podziwiać. Na przełęcz powinniśmy dojść za jakieś dwie godziny. Początkowo mamy bardzo komfortową ścieżkę w wyjątkowo malowniczej scenerii. Jesteśmy właściwie na poziomie jeziora, w którym odbijają się te wszystkie ostre i groźne szczyty. Stopniowo zaczynamy odczuwać, że podejście robi się cięższe, a to oznacza również, że staw możemy teraz obserwować ze znacznie większej wysokości. Z tego miejsca jest to zachwycający widok. Widać już nasz cel – Zawrat. Widać też, że mamy jeszcze sporo przewyższenia do pokonania, szlak pod przełęcz prowadzi zygzakiem, pod koniec którego znajdują się trzy fragmenty ubezpieczone łańcuchami. Nawet jeśli utrzymywaliśmy wcześniej szybkie tempo, a do tej pory, kiedy trzeba było nieznacznie pomóc sobie rękami, również kłopotów nie mieliśmy, tutaj lepiej jest się nie spieszyć. Ten najtrudniejszy odcinek dzisiejszej tasy nie jest długi, ale ze względu na trudności może zająć około 20 minut. Później mamy do zrobienia zaledwie kilka kroków w łatwiejszym terenie i już znajdujemy się na wysokości 2159 m n. p. m.

Ze wszystkich pięciu stawów najlepiej z Zawratu widoczny jest Zadni Staw Polski, a gdzieś w oddali przebija się Czarny Staw Polski. Przy dobrych warunkach łatwo odnaleźć Krywań (narodową górę Słowaków) – wybijający się ostry wierzchołek na najdalszym planie po prawej stronie. Przechodząc wzrokiem na lewo, napotkamy m. in. Koprowy Wierch, Szpiglasowy Wierch, Mięguszowiecki Szczyt, Rysy, Gerlach i w końcu Granaty. Właśnie na Przełęczy Zawrat bierze swój początek Orla Perć, najtrudniejszy tatrzański szlak biegnący przez Kozi Wierch i Granaty. Idąc w przeciwną stronę można wejść na Świnicę (i zejść przez Przełęcz Świnicką z powrotem na Halę Gąsienicową), to także jest ciekawa opcja, ale warto pamiętać, że podejście pod Świnicę również jest ubezpieczone łańcuchami!

Szlak na ZawratPodejście na przełęcz Zawrat
Przełęcz ZawratPodejście na ZawratPodejście na ZawratPodejście na ZawratZmarz y Staw w Dolinie G sienicowej

Przełęcz Zawrat – Dolina Pięciu Stawów Polskich (około 1625–1900 m n.p.m)

Przełęcz ZawratZejście do Doliny Pięciu Stawów Polskich
Orla PerćSzlak w stronę Świnicy

My idziemy dalej szlakiem niebieskim i schodzimy do Doliny Pięciu Stawów Polskich. Zabierze nam to około godziny. Podejście od „Piątki” na Zawrat jest znacznie łagodniejsze i łatwiejsze (dlatego, jeśli wolimy uniknąć łańcuchów, nie musimy wcale z Zawratu rezygnować, można przecież wejść i zejść od strony Doliny Pięciu Stawów Polskich). Schodząc tym razem to Kozi Wierch (po lewej) będzie dotrzymywał nam towarzystwa. Droga w dół rozkłada się w następujący sposób: około 40 minut solidnego zejścia (uważnie z kamienia na kamień) i jakieś 20 minut spacerowej ścieżki, idąc którą mijamy kolejno: Wielki Staw Polski, Mały Staw Polski i wreszcie Przedni Staw Polski. Bezpośrednio przy jego brzegu znajduje się schronisko.

Zadni StawKozi WierchWielki StawWielki, Mały i Przedni Staw PolskiPrzedni Staw

Dolina Pięciu Stawów Polskich – Siklawa – Wodogrzmoty Mickiewicza (1100 m n.p.m.)

Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów PolskichDolina Pięciu Stawów Polskich
SiklawaDolina Roztoki

Od parkingu w Palenicy Białczańskiej dzielą nas jeszcze jakieś dwie i pół godziny. Rozpoczynamy więc zejście, przy okazji którego możemy zobaczyć Siklawę – największy wodospad w Tatrach. Wychodząc ze schroniska szlak rozwidla się: czarny omija ten 70-cio metrowy próg rzeczny, a zielony prowadzi tak blisko niego, że w wietrzne dni możemy nawet poczuć rozpryskujące się drobne kropelki na twarzy. Czas zejścia dla obydwu wariantów jest identyczny, a po około 40 minutach łączą się one w jeden – zielony). Na początku schodzi się niezbyt przyjemnie (nieco wygodniej jest na szlaku czarnym), trzeba ostrożnie stawiać nogi na skałach i mijać się z podchodzącymi turystami (więcej osób tędy wchodzi, niż schodzi). Ale nie jest to tak naprawdę duże utrudnienie, a po połączeniu się z czarnym szlakiem idziemy już coraz szerszą i sympatyczniejszą ścieżką wchodzącą powoli w las. Po dwóch godzinach jesteśmy już przy kolejnych kaskadach, czyli Wodogrzmotach Mickiewicza.

Zielony szlak (do Siklawy)SiklawaDolina RoztokiPotok RoztokaZejście z Doliny Pięciu Stawów Polskich

Wodogrzmoty Mickiewicza – Palenica Białczańska (985 m n.p.m.)

Zejście do Wodogrzmotów MickiewiczaWodogrzmoty MickiewiczaOstatnia prosta przed Palenicą Bialczanską

Od Wodogrzmotów Mickiewicza do Palenicy Białczańskiej zostało nam już tylko pół godziny. Ostrzegam jednak, że jest to najdłuższe pół godziny podczas całej naszej wyprawy (zmęczone nogi niechętnie pracują na monotonnej asfaltowej drodze). Z parkingu w Palenicy jeździ mnóstwo busów, którymi możemy dotrzeć w pobliże samochodu lub do innego najdogodniejszego dla nas punktu.

Kasia Podziemska

Załóż wątek dotyczący tego tekstu na forum

Tatry – przewodnik:

Zimą na Kozi Wierch (42 zdjęcia)Toporowa Cyrhla – Kopieniec – Olczysko – Nosal – Murowanica (Tatry) – przewodnik (61 zdjęć)Palenica Białczańska – Wodogrzmoty Mickiewicza – Morskie Oko (Tatry) – przewodnik (74 zdjęcia)Kuźnice – Czarny Staw Gąsienicowy – Zawrat – Dolina Pięciu Stawów – Palenica Białczańska (Tatry) – przewodnik (66 zdjęć)Palenica Białczańska – Wodogrzmoty Mickiewicza – Rzeżuchy – Mały Staw – Kozi Wierch (Tatry) – przewodnik (62 zdjęcia)Stary Smokowiec – Sławkowski Szczyt (Tatry) – przewodnik (30 zdjęć)Kiry – Ornak – Starorobociański Wierch (Tatry) – przewodnik (43 zdjęcia)Kuźnice – Hala Gąsienicowa – Przełęcz Krzyżne (Tatry) – przewodnik (32 zdjęcia)Mała Wysoka i Przełęcz Rohatka (Tatry) – przewodnik (39 zdjęć)Biała Woda – Zielony Staw Kieżmarski – Jagnięcy Szczyt (Tatry) – przewodnik (36 zdjęć)Szczyrbskie Jezioro – Bystra Ławka – Skrajne Solisko (Tatry) – przewodnik (57 zdjęć)Szczyrbskie Jezioro – Popradzki Staw – Koprowy Wierch (Tatry) – przewodnik (46 zdjęć)Siwa Polana – Grześ – Rakoń – Wołowiec (Tatry) – przewodnik (31 zdjęć)Kuźnice – Czarny Staw Gąsienicowy – Karb – Kościelec (Tatry) – przewodnik (38 zdjęć)Wylot Doliny Żarskiej – Baraniec – Rohacz Płaczliwy – przewodnik (Tatry) (42 zdjęcia)Grań Otargańców – Dolina Raczkowa – przewodnik (Tatry) (41 zdjęć)Palenica Białczańska – Morskie Oko – Szpiglasowy Wierch – Dolina Pięciu Stawów Polskich – przewodnik (Tatry) (38 zdjęć) Palenica Białczańska – Morskie Oko – Wrota Chałubińskiego – przewodnik (Tatry) (23 zdjęcia)
PodróżeKulturaMuzykaHistoriaFelietonyPaństwo, polityka, społeczeństwoPowieści i opowiadaniaKącik poezjiRecenzjeWielkie żarcieKomiks
PrzewodnikiAlbaniaNepalPolskaRumunia
Oceń zamieszczony obok artykuł.
Minister kazał, więc uprzejmie informujemy, że nasze strony wykorzystują pliki cookies (ciasteczka) i inne dziwne technologie m.in. w celach statystycznych. Jeśli Ci to przeszkadza, możesz je zablokować, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Pliki cookies (ciasteczka) i podobne technologie.