Gdzieś na północno-wschodnich pobrzeżach Polski (ni to Mazury, ni to Wybrzeże, gdzieś po drodze do Królewca) parterowy domek ze strychem zapełniał się latem kolorowymi opakowaniami z kawą, kakao, słodyczami, szynką, pewnie też i prostszymi produktami żywnościowymi, niewątpliwie bardziej atrakcyjnymi niż te, które otrzymywaliśmy w szkole podstawowej z bratniego DDR. Mówiło się, że Oni przyjeżdżali taksówką (jakiś czas później zreflektowałem się, że chodzi o samochód osobowy). Chyba przestali w latach dziewięćdziesiątych. Po prostu ucichło, odjechało, odpłynęło, zasnęło, umarło. Przepojeni tęsknotą odeszli. Ich potomkowie nie byli zainteresowani utrzymywaniem kontaktu z przesiedleńcami z południowo-wschodnich krańców Polski Ludowej. Milke, Nestle i Jacobs przestały nęcić. Można je kupić nawet w objazdowym sklepie, który pojawiał się we wsi raz czy dwa na tydzień. Niemiecka i mazurska wartość staniała. I ekonomicznie, i emocjonalnie.

Teraz

Rastenburg, Wiesel, Porozumienie Polsko-Niemieckie im. Arno Holza, Centrum Kultury Prus Wschodnich w Ellingen, Związek Byłych Mieszkańców Powiatu Kętrzyńskiego, Rastemborska Wspólnota Powiatowa. Skwer im. Arno Holza, ulica Diehla. Hubertus Hilgendorff, Jörn Schroh. W prasie lokalnej o znamienitych gościach, burmistrzach, starostach, szkolnej wymianie językowej. Trochę mniej o zasypanym bunkrze przy ratuszu, nieremontowanym zamku wraz z muzeum i biblioteką, murami obronnymi i basztą w ruinie, upadkiem przemysłu, turystyką jedynie na folderach, podziemiach miejskich jedynie w sferze Urban legend. Aż chce się dodać, że: oczywiście 12 maja 2018 roku nie przeszedł ulicami Kętrzyna – Rastenburga żaden pochód – marsz. Nie było Parady Schumana, nie było Marszu Wolności, nie było Dnia Europy. Za to była pielgrzymka polityków i urzędników samorządowych i państwowych Warmii i Mazur do Świętej Lipki. O niej i o warszawskiej Paradzie Schumana wspomniał starosta kętrzyński podczas otwarcia w Powiatowym Domu Kultury Czerwony Tulipan w Kętrzynie Wystawy Centrum Kultury Prus Wschodnich w Ellingen, podkreślając w ten sposób, nieco zbyt patetycznie, chrześcijańską i europejską przynależność Kętrzyna. Można by się dopatrywać w tym trochę niezręczności, zwłaszcza przy niemieckich gościach, ale biorąc pod uwagę poprzednie bardzo poważne exposé jednego z przedstawicieli Kulturzentrum Ostpreussen, wydaje się wpisywać w atmosferę. Nieco inaczej zwrócił się do polsko-niemieckiej publiczności Wolfgang Freyberg. Z sympatycznym, lekko zawadiackim uśmiechem trochę się przekomarzał, pożartował o upale, rozluźnił nastrój, zachęcając w ten sposób do rozmów i przemieniając wystawę w salon wymiany wspomnień, zadawanych pytań, uprzejmych odpowiedzi, uśmiechów, grzeczności, polskich i niemieckich półsłówek wypowiadanych z okropnym akcentem. Wcześniej, Polacy stali, Niemcy siedzieli. Wszyscy pocili się przy zamkniętych w większości oknach. Klimatyzacja zepsuta, nie włączona, albo nie zamontowana. Freyberg uśmiechem i czymś w rodzaju życzliwości okna otworzył, ba! zburzył prusko – bawarski mur. Wprawdzie z namaszczeniem otwierane paczki z albumem Powiat rastemborski w przeszłości: Z dziejów do 1945 roku nieco stonowały humory i rozgardiasz, to za chwilę zaczęto się przepychać i wyciągać ręce. Absolutny bohater wydarzenia – Freyberg już brylował pomiędzy nadal siedzącymi Niemcami i tłoczącymi się Polakami. Zaczęły pojawiać się rozmawiające pary, zajęte rozmową grupki. Cofano się do lat czterdziestych, pięćdziesiątych, sześćdziesiątych. Ponad głowami unosiły się niemiecko brzmiące nazwiska. O umówieniu spotkania z Wolfgangiem Freybergiem nie było mowy. Za chwilę jadą dalej… Pozostaje krótka wymiana zdań przy tłumaczce. Bardzo krótka, bo w przerwie między wywiadem dla lokalnej prasy a rozmową z księdzem, który grzecznie oddał pierwszeństwo. Album w ręku, zaproszenie do napisania mailowego listu… Bez „Bitte um Buch”, bez wstydu, w ubraniach z tych samych europejskich kolekcji…A w oddalonym od Czerwonego Tulipana o jakieś osiemset pięćdziesiąt metrów Amfiteatrze Najpiękniejsze Włoskie Przeboje – Andrea Lattari.